Biznesning har xil turida raqamli markirovkalashni qo’llashga bo’lgan talablar. Farqi nimada? – Asl Belgisi

Kontrafakt va noqonuniy mahsulotlarga qarshi kurash maqsadida O’zbekiston hukumati tomonidan Respublika hududida sotiladigan mahsulotlarni majburiy ravishda markirovkalashni joriy etish haqida qaror qabul qilindi.

Bunday qarorga O’zbekiston iqtisodiyotidagi “yashirinlik” umumiy darajasi sabab boldi: 2019 yilda u 52,11% , ya’ni umiumiy bozorning yarmidan ko’pni tashlil etgan.

Buning natijasida quyidagilar aziyat chekadi:

sertifikatlanmagan va ehtimol, xavfli, masalan, qalbaki dori uchun pul to’layotgan iste’molchi;
soliq va aksiz yig’imlarni olmaydigan davlat;
yangi mahsulotlarni yaratish uchun pul tikadigan, ammo arzon qalbaki mahsulotlar bilan raqobatlasha olmaydigan qonuniy biznes.

Nega biznes markirovkalash bilan ishlashi kerak

Vazirlar Mahkamasining 31.12.2020 yildagi 833-sonli qarori asosida quyidagilar belgilangan:

majburiy raqamli markirovkalasii kerak bo’lgan mahsulotlarni markirovkalash, ishlab chiqaruvchilar va import qiluvchilarga yuklatiladi.
najburiy rakamli markirovkalash kerak bo’lgan mahsulotlar bilan ulgurji va chakana savdo qiladigan korxonalarga, markirovkalashni monitoring qilish va mahsulotni ko’zatisj milliy axborot tizimiga ulanish majburiyati yuklatiladi.
umumiy ovqatlanish korxonalari ham, alkogol bilan savdo qilganlari tufayli va shuning uchun ham raqamli markirovkalash qatnashchisi bo’lganlaru uchun tizimda ro’yxatdan o’tishlari kerakligi bous raqamli markirovkalash tizimida ro’yxatdan o’tishlari shart.

Sunday qilib markirovkalash quyidagilarga tegishli hisoblanadi:

Ishlab chiqaruvchilar
Import qiluvchilar
Ulgurji va chakana savdo vakillari

Bozorda noqonuniy mahsulotlarni kamaytirish bo’yicha quyilgan vazifalarga erishish faqat ishlab chiqaruvchidan tortib to savdo qilishgacha bo’lgan zanjirning barcha bug’inlari vakillarini markirovkalashga doir faol ish olib borish mumkinligi tufayli, markirovkalash bozorning barcha qatnashivchilariini qamrab oladi.

Markirovkalash biznes uchun nimaga kerak?

Ishlab chiqaruvchilar iste’molchilar bilan bir qatorda bozordagi qalbaki mahsulotlarning ko’pligidan aziyat chekishadi. Kontrafakt eng avvalo ishlab chiqaruvchilarning daromadlari va obro’lariga ziyon etkazadi. Mahsulotlarni majbiriy markirovkalashning joriy etilishi mamlakatimiz va xorijiy ishlab chiqaruvchilarining yutishlariga imkon beradi.

Shunday qilib, ishlab chiqaruvchilar quyidagi imkoniyarlarni qo’lga kiritadilar:

Noqonuniy mahsulotlarni siqib chiqarish hisobodan daromadning oshishi;
Teng raqobat sharoitlari;
Jarayonlarni maqbullashtirish va xarajatlarni kamaytirish;
markirovkalash tizimi ma’lunotlari asosida biznes-tahlilninh sifatini oshirish;
Sof vijdonli ishlab chiqaruvchi brendini himoyalash.

Markirovkalashga doir ishlar boyicha majburiy qadamlar

Mahsulot aylanmasining har bir qatnashchisi uchun markirovkalangan tovarlar bilan ishlash bo’yicha bajarilishi shart bo’lgan qadamlar soni farq qiladi. Markirovkalangan mahsulotlar bilan ishlashga markirovkalash kodlarini tushirish uchun javobgar bo;lan ishlab chiqaruvchilar va import qiluvchilar eng ko’p jalb qilingan.

Aylanmaning turli qatnashchilari uchun barcha majburiy qadamlar quyidagi yakuniy jadvalda keltirilgan.

*Kodlarni qollash to’g’risidagi hisobotda taqlim etilgan ma’lumotlarga muvofiq mablag’ni hisobdan chiqarish amalga oshirilishi uchun pul mablag’ining eng kam balansi nazarda tutulgan.

Boshqa foydali maqolalar: