Yangilangan sana: 23.06.2025
Ushbu maqolada «ASL BELGISI» milliy axborot tizimi (MAT) foydalanuvchilari faoliyatiga ta’sir qiluvchi asosiy funksional o‘zgarishlar keltirilgan.
Markirovka tizimi bilan avtomatlashtirilgan o‘zaro hamkorlikda foydalaniladigan «ASL BELGISI» MATning ochiq dasturiy interfeyslari (API)dagi o‘zgarishlar alohida “API va texnik hujjatlar” bo‘limida keltirilgan.
1. Soliq rezidentligi ro‘yxatga olish
Hozirgi holat (as is): Foydalanuvchi ro‘yxatdan o‘tayotganda soliq rezidentligi davlati ko‘rsatilmaydi.
Yangi holat (to be): O‘zbekiston Respublikasi soliq rezidenti bo‘lmagan korxona ro‘yxatdan o‘tganda, rezidentlik davlati majburiy ko‘rsatiladi.
2. Elektron pochta tasdiqlanishi
Hozirgi holat (as is): Foydalanuvchi ro‘yxatdan o‘tganda elektron pochta manzili tekshirilmaydi.
Yangi holat (to be): Foydalanuvchi elektron pochta manzilini faollashtirish havolasiga o‘tish orqali tasdiqlashi kerak.
3. Shaxsiy kabinetga kirish
Hozirgi holat (as is): Shaxsiy kabinetdan faqat tashkilot rahbari foydalanishi mumkin.
Yangi holat (to be): Tashkilot rahbari shaxsiy kabinetda ishlashi mumkin bo‘lgan foydalanuvchilarni (jismoniy shaxsning E-IMZO si orqali avtorizatsiya bilan) qo‘shishi mumkin.
4. Foydalanuvchi huquqlari
Hozirgi holat (as is): Barcha foydalanuvchilar teng huquqlarga ega.
Yangi holat (to be): Tashkilot rahbari foydalanuvchilarga individual funksional imkoniyatlar doirasida huquqlarni belgilashi mumkin.
5. GCP kiritilishi
Hozirgi holat (as is): Ishlab chiqaruvchi identifikatori (GCP) korxona tomonidan mustaqil kiritiladi.
Yangi holat (to be): GCP (Global Company Prefix) – markirovka qilinadigan mahsulotlar reyestriga kiritish uchun zarur bo‘lgan identifikator – markirovka operatori tomonidan kiritiladi.
6. Emissiya turi va markirovka maqsadi
Hozirgi holat (as is): Kodlarga buyurtma berishda “Emissiya turi” ko‘rsatiladi, mahsulot muomalaga qanday chiqarilgani haqidagi ma’lumot (ishlab chiqarish yoki import) esa keyingi hisobotda ko‘rsatiladi.
Yangi holat (to be): Kodlarga buyurtma berishda markirovka maqsadi (ishlab chiqarishdagi boshlang‘ich markirovka, qoldiq tovarlarni markirovkalash va h.k.) ko‘rsatiladi.
7. Pullik markirovka
Hozirgi holat (as is): Kodlarga buyurtmada “Tarif” maydoni ixtiyoriy hisoblanadi.
Yangi holat (to be): Buyurtmada “Pullik markirovkaga rozilik” parametri bo‘lishi mumkin. Agar qiymat “yo‘q” bo‘lsa, buyurtmada faqat bepul kodlar taqdim etiladigan tovarlar bo‘lishi kerak, aks holda buyurtma bajarilmaydi.
8. Mahsulot kartochkasiga bog‘lanish
Hozirgi holat (as is): Kod faqat GTIN orqali mahsulot kartochkasiga bog‘lanadi.
Yangi holat (to be): Kod nafaqat GTINga, balki aynan markirovka kodlarini chiqaruvchi tomonidan ro‘yxatga olingan mahsulot kartochkasiga bog‘lanadi. Agar bir tovar uchun bir nechta importchilar tomonidan alohida kartochkalar ro‘yxatdan o‘tkazilgan bo‘lsa, kod tegishli kartochkaga biriktiriladi.
9. Mahsulot kartochkasini tekshirish
Hozirgi holat (as is): Mahsulot kartochkasi borligi buyurtma ro‘yxatga olingandan keyin tekshiriladi.
Yangi holat (to be): Mahsulot kartochkasi borligi buyurtma ro‘yxatga olinayotganda sinxron tarzda tekshiriladi. Agar tovar reyestrda mavjud bo‘lmasa, buyurtma ro‘yxatga olinmaydi.
10. Qadoq seriya raqamini shakllantirish
Hozirgi holat (as is): AI(21) seriya raqami tasodifiy yaratiladi.
Yangi holat (to be): Seriya raqamining birinchi belgisi har doim “U” bo‘ladi (bu kodning chiqarilgan davlatini bildiradi va boshqa davlatlar bilan tan olish jarayonida zarur). Kod uzunligi va formati o‘zgarmaydi.
11. Ishlab chiqarilgan davlat
Hozirgi holat (as is): Mahsulot ishlab chiqarilgan davlat faqat kartochkada saqlanadi.
Yangi holat (to be): Koddan foydalanish hisobotida ishlab chiqarilgan davlat alohida ko‘rsatiladi va reyestrdagi ma’lumot bilan solishtiriladi. Bir mahsulot uchun bir nechta ishlab chiqarilgan davlat bo‘lishi mumkin.
12. “Maishiy texnika” tovar guruhi bo‘yicha hisobot
Hozirgi holat (as is): Bu guruh uchun kodlar qo‘llanishi bo‘yicha hisobot topshirilishi talab etilmaydi.
Yangi holat (to be): Barcha tovar guruhlari, jumladan “Maishiy texnika”, mustaqil ravishda kodlardan foydalanish bo‘yicha hisobot taqdim etishi kerak.
13. “Maishiy texnika” uchun etiketka
Hozirgi holat (as is): Kodlar tayyor etiketka shaklida yuklab olinadi.
Yangi holat (to be): Kodlar yagona shablon asosida etiketka ko‘rinishida eksport qilinadi (faqat DataMatrix kodi bo‘ladi, boshqa maydonlarsiz).
14. Muomalaga chiqarish usuli bo‘yicha hisobot
Hozirgi holat (as is): Hisobotda muomalaga chiqarish usuli ko‘rsatilmaydi.
Yangi holat (to be): Hisobotda ishlab chiqarish yoki import ko‘rsatiladi. Bu qiymat mahsulotning ishlab chiqarilgan davlati bilan mos bo‘lishi kerak.
15. “Muomalada” holatini belgilash
Hozirgi holat (as is): Kodlar faqat hujjatlarga asoslanib muomalaga chiqariladi.
Yangi holat (to be): O‘zbekistonda ishlab chiqarilgan tovarlar uchun koddan foydalanish hisobotidan so‘ng avtomatik ravishda “Muomalada” statusi beriladi. Chet elda ishlab chiqarilgan tovarlar uchun bu status import hujjatlari asosida beriladi.
16. Transport qadoqlash kodi (KITPU)
Hozirgi holat (as is): AI(00) identifikatorsiz kiritilishi mumkin.
Yangi holat (to be): KITPU kodi AI(00) bilan boshlanishi va aniq 20 raqamdan iborat bo‘lishi kerak. SSCC GS1 standartlariga muvofiq shakllantiriladi.
17. Markirovka kodlari haqidagi ma’lumotga kirish
Hozirgi holat (as is): Faqat kod egasi ma’lumotni ko‘ra oladi.
Yangi holat (to be): Avtorizatsiyadan o‘tgan foydalanuvchi istalgan kod haqida asosiy ma’lumotni (status, GTIN) ko‘ra oladi. To‘liq ma’lumot faqat kod egasiga taqdim etiladi.
18. Ommaviy API: Ma’lumot tarkibi
Hozirgi holat (as is): APIda egasi va tarkibiy qismlar ko‘rsatiladi.
Yangi holat (to be): Ommaviy API quyidagilarni qaytaradi: kod statusi, qadoq turi, GTIN, mahsulot kartasi IDsi, ishlab chiqaruvchi, ishlab chiqarilgan sana, partiya, amal qilish muddati. Ichki kodlar (children) faqat joriy egasiga qaytariladi.
19. Birlamchi hujjatlar
Hozirgi holat (as is): Faqat ayrim operatsiyalar bo‘yicha hujjatni yuklab olish mumkin.
Yangi holat (to be): Avtorizatsiyadan o‘tgan foydalanuvchi barcha hujjatlarning tarkibi bilan (JSON formatida) tanishishi mumkin.
20. Tashqi identifikator orqali qidiruv
Hozirgi holat (as is): Tashqi tizimdan kelgan hujjatlar ichki identifikatorga o‘zgartiriladi.
Yangi holat (to be): Foydalanuvchi tashqi tizimda berilgan identifikator bo‘yicha qidiruv amalga oshirishi mumkin (masalan, ASUTP buyurtma raqami yoki facturaId orqali).
21. Servis-provayder tomonidan buyurtma berish
Hozirgi holat (as is): Kodlarga buyurtma servis-provayder tomonidan berilishi mumkin.
Yangi holat (to be): Kodlarga buyurtmani faqat tovar aylanmasi ishtirokchisi ro‘yxatdan o‘tkazadi. Qolgan operatsiyalar (tekshirish, kodni qo‘llash, agregatsiya) bevosita servis-provayder tomonidan taqdim etilishi mumkin.
22. Servis-provayder operatsiyalarini ajratish
Hozirgi holat (as is): Operatsiyalar umumiy tarzda aks ettiriladi.
Yangi holat (to be): Servis-provayder tomonidan bajarilgan barcha operatsiyalar (kod olish, hisobot ro‘yxatga olish va h.k.) alohida reyestrda ajratib ko‘rsatiladi.
23. Dori vositalari uchun Agregatsiyalangan Import Kodu (AIK)
Hozirgi holat (as is): AIK import qiluvchi tomonidan shakllantiriladi.
Yangi holat (to be): Import qiluvchi dori vositalarining markirovkalangan holatda egalik huquqini olish bo‘yicha ishlab chiqaruvchidan tasdiq olishi kerak. Bu huquq “Qabul-topshirish dalolatnomasi” orqali amalga oshiriladi.
Sharhlar
Sahifa sharhlar uchun yopiq